HİCAZIN OSMANLI EGEMENLİĞİNDEN ÇIKIŞININ YILDÖNÜMÜ
25 AÄŸustos 2014 Pazartesi 19:02
Hicaz’ın Osmanlı egemenliğinden çıkışının üzerinden 100yıl geçmesiyle birlikte, Müslümanlar aynı olayları yeniden yaşamaya başladılar.Arap Dünyasının bugünlerde yaşadığı harpler , huzursuzluklar , ve siyasi kargaşalar 100 yıl önce yaşanan (tarihi ders ve ibretlerle dolu) olayların sonucunda ortaya çıkmış sebeplerden kaynaklanmaktadır.
20. Asrın başlarından beri , Hicaz’ın Osmanlı Egemenliğinden çıkması için işgal ve sömürü planları yapılmaya başlandı. Sultan 5. Mehmet Reşat zamanında , Osmanlının dahilde ve hariçte yaşadığı siyasi , iktisadi ve sosyal zor şartları fırsat bilerek , hicaz’da fiili olarak bu sömürü planın tatbiki için , 7.9.1334 hicri tarihinde , Mekke Emiri Şerif Hüseyin oğlu Ali , Osmanlılara karşı bir devrim gerçekleştirdiğini , ve kendisini Müslümanların halifesi ve Arapların kralı ilan ettiğini açıkladı. ve böylece ; müslü-manlar için 2 halife oldu. İstanbuldaki halife , 5. Mehmet Reşad ve Mekke’deki halife ve Kral Şerif Hü-seyin Bin Ali
Bu tabii hal gereği , Şerif Hüseyin Bin Ali , Türk güçlerini ve sivil idarecilerini , şehirden çıkardı. Onlardan bir kısmı Taif’te ikamet ederken , bir kısmı Türkiye’ye geri döndü.Bir kısmıda , Medine-i Mü-nevveredeki Türk Güçlerine katıldı.
Şerif Hüseyin Bin Ali , Cidde , Mısır , Şam ve Irak’ta bulunan İngiliz Kuvvetleri gibi Medine-i Münevve-reye , Fahrettin Ömer Türkkan Paşanın kuvvetlerine defalarca saldırıda bulunmuş , ancak ; başarılı o-lamamıştır. Bu sebeble ; İngilizler , Fahrettin Paşa’ya Çöl Aslanı ismini vermiştir.
Medine Müdafaası ve Mukavemetinin başlamasından tam 3 yıl sonra , silah , gıda ve her türlü yardım kesilmiş bir şekilde , vali Fahrettin Paşa , kurulan komplonun ve kuşatmanın büyüklüğünü anladı.ve Şehri , Osmanlı Ordusu / 58. Alay Komutanı miralay Ali Necip’e teslim etti. Çünkü ; O , Medine’nin kendi rızası ve eliyle İngilizlere teslimine psikolojık olarak tahammül edemezdi.
Bu sebeble ; o , ÅŸehri , yanbuya giderek terk etti.
Özelde ; Medine-i Münevvere ile , genelde ; hicaz ve Haremeyn- i Şerefeyn’le ilgili , benim okuduğum Arapça kaynaklar , Osmanlı Türklerinin Medine-i Münevvere’yi halife ve kral Şerif Hüseyin’e teslimi hakkında bir ittifak içinde değildir.Bu Arap tarihçilerinin , delile ihtiyaç hissetmeyen ihmalkar tavırlarından kaynaklanır. Böyle bir anlaşma , genel de hicaz , özelde Medine-i Münevverenin tarihi a-çısından yol ayrımı olacaktır. Bu , batılı emperyalistlerin , Arap ülkelerini sömürmesinin fiili delilinin başlangıcı olacaktır.
Türk tarihi kaynaklarına gelince ; samimi dostum olan yazar ve avukat üstad Kadir Mısıroğlu 1994 Yılının yazında , İstanbul’a Türkçe öğrenmeye geldiğimde , onu ziyaretim esnasında , Naci Kıcıman’ın yazdığı ‘ Medine Savunması ve Hicaz bizden Nasıl Ayrıldı. ‘ adlı kitaptan bir nushayı bana hediye etti. Üstad Kadir Mısıroğlu , bu kitabı , kendisine ait olan Sebil Yayın Evinde basmış ve neşretmiştir. Bu nüsha 1994 tarihli olup , 3. Basımdı. ve benim için çok kıymetliydi. Çünkü ; bu kitaptan Medine-i Münevvere ve hicaz tarihi ile ilgili çok şeyler öğrenmiştim. Ve de bu bilgileri hiçbir Arap kaynağında bulamamıştım.
Bu kitapta zikredilen çok önemli bir şey , Osmanlı devletini temsilen Osmanlı / Türk kuvvetlerinin , babası Şerif Hüseyin’i temsilen Emir Şerif Ali bin Hüseyin’in İhtilaf devletlerinin güvenini taşıyan Yüzbaşı ( Garland) ın sorumluluğunda yapılmış , Medine-i Münevvere’nin teslimi anlaşmasını ve şartlarını içeriyor olmasıydı.
Anlaşma 29 maddeden oluşuyordu. Askeri geri çekilmenin bütün yönlerini ele alıyor.Osmanlı Ordusunun Hicaz’dan çıkışını temin ediyordu.
Medine-i Münevvere’nin , tüm askeri yerlerin , kalelerin , surların ve onlara ulaşan yolların ve Osmanlı Ordusu elindeki tüm yerlerin nasıl teslim edileceği bu anlaşmada yazılı bulunuyordu.
Söz konusu kitapta yazılı olan anlaşmanın 29. Bendinde ; ‘ Bu anlaşmanın metni Arapça ve Türkçe 2 nüsha olarak yazılacak . ki , o anlaşma Beyri Derviş İstasyonunda imzalanması tamamlanmış. Emir Ali Hazretlerinin gelmesi ile , akşam saat 9 ‘da Salı günü 5 Rebiül Ahır 1337 H. 7 ocak 1919 da (Miladi ) imzalanmıştır.
İmzalar ;
-İtilaf Kuvvetlerini kazanmış Yüzbaşı ( Garland )
-Emir Ali Bin Hüseyin
-Mir Alay Ali Necip Türk Kuvvetleri / 58. Alay Komutanı
-Mir Alay Abdurrahman Türk Kuvvetleri Komutanı
-Yüzbaşı Kemal Türk Tabibleri Kuvvetleri Komutanı
-Kaymakam Sabri Levazım ve Mühımmat Başkanı
Bu anlaşmanın maddelerini uygulamak , Medine-i Münevvere , Hicaz tarih sayfasında , Osmanlı Sayfasının kapanması anlamına geliyordu. Osmanlı Türk egemenliğine hicri 923 te giren Hicaz bölgesi tamamıyla , hicri 1337 tarihinde çıkmış oluyordu. Yani yaklaşık 414 yıl sonra….
Suudi Arabistan Krallığı
Mekke / Ummul Kur’a Üniversitesi
Tarih ve Medeniyet Kürsüsü Başkanı
Prof. Dr. HiÅŸam Uceymi
Tercüme Eden :
Av. Zekai Gül